TRASA 1 – WOKÓŁ GMINY GŁOGÓWEK

Różnorodna trasa biegnąca wokół całej gminy Głogówek i pokazująca większość najciekawszych miejsc na jej terenie. Różne warianty trasy pozwalają dostosować wycieczkę do możliwości uczestników. Podstawowa wersja trasy oznaczona jest jako średnio trudna, ze względu na kilka dość wymagających podjazdów, poza którymi nie napotykamy żadnych większych trudności. Wersja wydłużona o dojazd do Twardawy to opcja dla bardziej zaawansowanych, na której znajduje się więcej odcinków terenowych oraz podjazdów. Wszystkim, którzy korzystają z rowerów okazjonalnie i rekreacyjnie polecamy najkrótszą z opcji, która liczy sobie niespełna 30 km. W każdym wariancie trasy większość odcinków przebiega rzadko uczęszczanymi drogami asfaltowymi, jednak na każdym z nich trafią się również fragmenty biegnących drogami gruntowymi.

Link do mapy trasy

https://www.google.com/maps/d/viewer?mid=1wRW_a7poXZzpC6KgcjyOttEDkyEWZT4&usp=sharing

Charakterystyka trasy

Profil trasy

Wokoło gminy Głogówek - trasa podstawowa

Wokoło gminy Głogówek - trasa skrócona

Wokoło gminy Głogówek - trasa wydłużona

Pliki gpx spakowane do formatu zip, do pobrania

• Wokoło gminy Głogówek
• Wokoło gminy Głogówek - terenowa trasa przez Twardawę
• Wokoło gminy Głogówek - dojazd do Glinianej Górki
• Wokoło gminy Głogówek - skrót do Starych Kotkowic

Pliki gpx do pobrania

• Wokoło gminy Głogówek
• Wokoło gminy Głogówek - terenowa trasa przez Twardawę
• Wokoło gminy Głogówek - dojazd do Glinianej Górki
• Wokoło gminy Głogówek - skrót do Starych Kotkowic

Aby pobrać/zapisać plik na swoim urządzeniu, kliknij prawym przyciskiem na link i wybierz opcję "Zapisz element docelowy jako"

Skrócony przebieg trasy

GŁOGÓWEK (ul. Mickiewicza – ul. Skargi – ul. Piastowska) • MOCHÓW (Sanktuarium Matki Boskiej Częstochowskiej) • DZIERŻYSŁAWICE • WIERZCH • MIONÓW • GOLCZOWICE • ZAWADA • KIERPIEŃ • RZEPCZE • CHUDOBA • NOWE KOTKOWICE • STARE KOTKOWICE • WRÓBLIN • KAZIMIERZ • SZONÓW • TOMICE • DZIERŻYSŁAWICE • MOCHÓW • GŁOGÓWEK (ul. Piastowska – ul. Skargi – ul. Mickiewicza)

Szczegółowy przebieg trasy

20,8 km • Rzepcze - Kazimierz

Długość odcinka – 16,2 km

Spod kościoła św. Jakuba Starszego jedziemy dalej w kierunku wschodnim, aż do skrzyżowania z ruchliwą drogą wojewódzką nr 416. Skręcamy w lewo i zaraz potem w prawo, wjeżdżając na szeroką drogę szutrową prowadzącą dalej na wschód. Na jej końcu skręcamy w prawo, a zaraz potem w lewo i mijamy Chudobę. Przy folwarku skręcamy w prawo, a na następnym skrzyżowaniu w lewo, przejeżdżając przez Chudobę. Gdy skończą się zabudowania skręcamy w prawo, dojeżdżamy do asfaltowej drogi Głogówek – Walce i skręcamy w lewo. Jeśli skręcimy w prawo, powrócimy do Głogówka, skracając w ten sposób naszą wycieczkę do niespełna 30 km. Jadąc główną trasą wycieczki, dojeżdżamy na skraj Nowych Kotkowic i przy zjeździe do wioski skręcamy w prawo, na drogę szutrową biegnącą na południe. Jadąc dalej prosto w stronę Rozkochowa, możemy wydłużyć wycieczkę o terenową pętlę przez Twardawę – to jednak opcja dla bardziej zawansowanych rowerzystów (opis poniżej).

Zgodnie z trasą główną wycieczki, 3 km dalej docieramy do Starych Kotkowic, przecinając po drodze linię kolejową Prudnik – Kędzierzyn Koźle. W Starych Kotkowicach skręcamy w lewo i jedziemy drogą krajową nr 40. Na końcu miejscowości, przy domu nr 9 skręcamy w prawo, w ul. Zwycięstwa i wyjeżdżamy z wioski. Po ok. 2 km dojeżdżamy do Wróblina, gdzie warto zwrócić uwagę na kościół św. Michała Archanioła oraz dom z numerem 56, w którym urodził się znany polski malarz, Jan Cybis. Przejeżdżamy przez całą wioskę centralną ulicą, pamiętając, by na skrzyżowaniu przy kościele pojechać prosto. Za Wróblinem kończy się asfalt i czeka nas długi i stromy podjazd szutrową drogą w stronę Kazimierza. Na podjeździe mniej zawansowani rowerzyści być może będą musieli prowadzić rower, jednak cały ten odcinek wart jest wysiłku ze względu na jedne z najładniejszych widoków w całej gminie. Po bokach malowniczo układają się całkiem spore wzgórza, a przed nami w oddali rozpościera się rozległa panorama Gór Opawskich. Gdy spojrzymy do tyłu, na horyzoncie zobaczymy jeszcze Górę Świętej Anny. Po podjeździe czeka nas jeszcze przyjemny zjazd, na końcu którego wjeżdżamy do Kazimierza. Tu warto zwrócić uwagę m.in. na dobrze zachowane ruiny pałacu, stojący naprzeciw kościół Wniebowzięcia NMP oraz znajdujące się w centrum wsi Wiatrakowe Wzgórze.

37,0 km • Kazimierz - Głogówek

Długość odcinka – 13,9 km

Z Kazimierza wyjeżdżamy w kierunku zachodnim. Wracając od strony pałacu, na rozwidleniu dróg za kościołem jedziemy w lewo. Czeka nas kolejny stromy podjazd, tym razem asfaltową szosą w kierunku Szonowa. W Szonowie jedziemy centralną ulicą wsi do skrzyżowania z drogą wojewódzką nr 416, na którym skręcamy w prawo. Jedziemy 500 m drogą dla samochodów do cmentarza na końcu miejscowości, przy którym wjeżdżamy na drogę dla rowerów. Docieramy nią do Tomic. Przejeżdżamy przez wioskę i gdy skończą się zabudowania, skręcamy w lewo, na szeroką, szutrową drogą w kierunku zachodnim. Nieco ponad kilometr dalej dojeżdżamy do zagajnika, mijamy niewielką kapliczkę i wjeżdżamy do Dzierżysławic, gdzie wracamy na asfalt. Zanim dotrzemy do centrum miejscowości, przecinamy tory kolejowe oraz rzekę Osobłogę. Na lewo od mostu znajduje się stanica - początek spływów kajakowych do Kierpnia. W centrum Dzierżysławic dojeżdżamy do głównej ulicy z widoczną naprzeciw kapliczką św. Antoniego i skręcamy w prawo. Jedziemy 2 km pustą zazwyczaj drogą, mijając z prawej strony sanktuarium Matki Boskiej Częstochowskiej w Mochowie. Tuż za nim, po prawej stronie widać piękną panoramę Głogówka z widocznymi z daleka wieżami kościołów, zamku i ratusza. Docieramy do skrzyżowania z drogą krajową nr 40, skręcamy w prawo i ciągiem pieszo-rowerowym wracamy do Głogówka. Trzymając się cały czas głównej drogi, docieramy na metę wycieczki, parking przy ul. Mickiewicza.

TERENOWA TRASA PRZEZ TWARDAWĘ

Skrócony przebieg dodatkowej trasy

NOWE KOTKOWICE • ROZKOCHÓW • OLSZYNA • FOLWARK KAPOŁKÓW • TWARDAWA • FOLWARK KAPOŁKÓW • BIEDRZYCHOWICE • WRÓBLIN

Szczegółowy przebieg dodatkowej trasy

Mijając skraj wioski Nowe Kotkowice, jedziemy dalej prosto do Rozkochowa, gdzie warto zobaczyć ruiny pałacu. Mijając je na początku miejscowości, tuż za zakrętem głównej drogi jedziemy prosto przez centrum. Na końcu wioski trzymamy się dalej głównej drogi prowadzącej do Walców, która zakręca w lewo i opuszcza obszar zabudowany. Kilometr dalej skręcamy w prawo, w szeroką drogę szutrową biegnącą na południowy wschód. Tu zaczyna się długi, terenowy odcinek trasy. Dwa kilometry dalej dojeżdżamy do poprzecznej drogi gruntowej przy ruinach folwarku Kapołków. Skręcamy w lewo, 500 m dalej w prawo, przecinamy rzekę Stradunię i wjeżdżamy do Twardawy. Za torami kolejowymi docieramy do skrzyżowania, na którym skręcamy w prawo i dojeżdżamy do kościoła św. Małgorzaty. Naprzeciw niego znajduje się dawny pałac godzien uwagi. Spod pałacu i kościoła wracamy tą samą drogą, którą przyjechaliśmy. Jedziemy do najbliższego skrzyżowania, na którym skręcamy w lewo. Przecinamy tory kolejowe, potem Stradunię, za którą skręcamy w lewo. Jedziemy prosto ok. 4 km drogą gruntową, mijając znów ruiny folwarku w Kapołkowie. Na końcu prostej, przy torach kolejowych droga zakręca w prawo, a my przejeżdżamy przez tory. Dalej jedziemy szeroką drogą gruntową biegnącą skrajem pola najpierw w dół, potem lekko w górę. Sześćset metrów dalej dojeżdżamy do ambony myśliwskiej, gdzie droga rozdziela się na dwie odnogi, które kilometr dalej znów się łączą. Wybieramy wygodniejszą drogę po prawej stronie, biegnącą górą niewielkiego nasypu ziemnego, a dalej prawą stroną szpaleru drzew. Nawierzchnia bywa tu trochę nierówna i czasami lekko zarośnięta trawą. Gdy dwie drogi znów się połączą, przejeżdżamy krótkim, nieco zarośniętym trawą odcinkiem przecinającym narożnik łąki, kierując się dalej w lewo. Za łąką czeka nas jeszcze tylko 400 m niewielkich wybojów, po czym dojeżdżamy do drogi krajowej nr 40. Tu zmuszeni jesteśmy pokonać krótki odcinek 500 m do widocznych nieopodal Biedrzychowic ruchliwą trasą. W wiosce dla bezpieczeństwa możemy wjechać na wąski chodnik. W Biedrzychowicach warto zwrócić uwagę na zabytkowy kościół Wniebowzięcia NMP. Tuż za nim znajduje się kameralne muzeum wiejskie zwane „Farską Stodołą”. Ciekawostką są piękne murale na ścianach okolicznych budynków. Za kościołem skręcamy w lewo, na drogę w kierunku południowym, która tuż za słabo widocznym boiskiem sportowym (po prawej stronie na wzniesieniu) zmienia nawierzchnię z asfaltowej na szutrową. Czeka nas teraz dość mozolny podjazd z chwilami dość wyboistymi odcinkami. Po podjeździe z kolei mamy zjazd do Wróblina, gdzie po dojechaniu do asfaltowej drogi wracamy na trasę główną wycieczki.

CIEKAWE MIEJSCA NA TRASIE

GŁOGÓWEK

Jedno z najpiękniejszych i najstarszych miast woj. opolskiego położone w jego południowej części, w powiecie prudnickim. Głogówek liczy ponad 5 tys. mieszkańców i jest siedzibą gminy. Pierwsze wzmianki o nim pojawiły się już w czasach piastowskich, a najstarszy ślad w dokumentach pochodzi z 1076 roku. W latach 1283 – 1313 miasto było siedzibą księcia Bolka I Opolskiego, a w wiekach późniejszych przechodziło we władanie kolejnych książąt opolskich. Miasto pełne jest zabytków, a najcenniejszym z nich jest zamek Oppersdorffów, z którym związany jest najważniejsze wydarzenie w historii miasta. Podczas potopu szwedzkiego w Głogówku i okolicach przebywał król Jan Kazimierz wraz z całym dworem, który był bardziej liczny niż ludność miasta. U podnóża zamku rozciąga się rozległy park pełen starych drzew – ulubione miejsce spacerów mieszkańców Głogówka. Z pozostałych zabytków warto wymienić także głogóweckie kościoły – kolegiatę św. Bartłomieja, kościół i klasztor Franciszkanów oraz wykonany z tzw. muru pruskiego kościół cmentarny. Nieopodal zamku stoi zabytkowa kaplica „Boży Grób”. Dobrze zachowała się tutejsza starówka z położonym centralnie rynkiem i zabytkowym ratuszem. Otaczają ją częściowo zachowane mury obronne z XIV-XVI wieku z basztą więzienno-strzelniczą z 1595 r. W obrębie dawnych murów miejskich znajduje się sporo godnych uwagi zabytkowych kamienic. Warto również zobaczyć dawną synagogę i cmentarz żydowski – pamiątki bogatej i wielokulturowej historii miasta.

GŁOGÓWEK, ZAMEK OPPERSDORFFÓW

Renesansowy zamek znajduje się w zachodniej części miasta, nad doliną Osobłogi. Jest on jednym z największych i najważniejszych zamków Opolszczyzny. Dokładna data jego powstania nie jest znana. Został on zbudowany po 1562 r. jako rezydencja barona Jana Oppersdorffa, który wydzierżawił wówczas miasto od opolskich Piastów. Z prac archeologicznych wiadomo, że w miejscu zamku istniała wcześniej piastowska warownia z przełomu XIII i XIV wieku. Kolejny właściciel, Jan Jerzy II Oppersdorff dobudował cztery wieże, nadał budowli charakter obronny i wzniósł basztę strażniczo-więzienną zamykającą centrum miasta od północy. Rozbudowę kontynuował jego syn, Jan Jerzy III, któremu zawdzięczamy budowę wschodniego skrzydła, tzw. „zamku dolnego”, który zamknął obiekt, tworząc nieregularny czworobok. Zamek pozostał w rękach Oppersdorffów aż do 1945 roku. W jego wnętrzu znajdowała się słynna biblioteka, w której zgromadzono 13 tys. woluminów. Jej zbiory uchodziły za najbogatsze na Śląsku. Obecnie ich losy nie są znane. Zamek przeszedł niedawno kompleksową renowację elewacji, stając się ozdobą miasta. W nocy podświetlony jest piękną iluminacją. Wnętrza nie są udostępnione do zwiedzania. Od zachodniej strony do obiektu przylega rozległy park miejski.

GŁOGÓWEK, BASZTA STRAŻNICZO-WIĘZIENNA

Baszta została wzniesiona w 1595 r. przez drugiego właściciela głogóweckiego zamku, Jana Jerzego II Oppersdorffa. Jest ona najważniejszą zachowaną częścią fortyfikacji miejskich. Można tu wynająć przewodnika, który oprowadzi nas po Głogówku i opowie o jego bogatej historii.

GŁOGÓWEK, WIEŻA WODNA

Wieża wodna znajduje się w południowej części miasta obok cmentarza miejskiego. Zbudowana została w 1597 r. z inicjatywy Jana Jerzego II Oppersdorffa. Zastosowano w niej najnowocześniejsze zdobycze techniki ówczesnej epoki. Pozwoliły one pobierać wodę z pobliskiej Osobłogi i systemem drewnianych rur kierować ją do studni umieszczonych na Rynku oraz przy ul. Zamkowej. Wieża zaopatrywała mieszkańców Głogówka w wodę przez ponad 300 lat.

GŁOGÓWEK, RYNEK I RATUSZ

Sercem najstarszej części Głogówka i całego miasta jest czworoboczny rynek. Rozchodzą się z niego promieniście trzy drogi prowadzące do dawnych przedmieść oraz sieć krótkich, gęsto rozłożonych uliczek. W rynku zachowało się sporo zabytkowych kamieniczek, głównie barokowych. Jedną z najbardziej okazałych jest bogato zdobiony sztukaterią tzw. „dom Sebastiniego” (kamienica nr 25). Mieszkał w nim morawski malarz Franciszek Sebastini – autor pięknych fresków w obu głogóweckich kościołach oraz w kaplicy zamkowej. Pośrodku rynku stoi renesansowy ratusz z 1608 r. z wyróżniającą się w panoramie miasta ośmioboczną wieżą. Na południowych narożach budynku znajdują się dwie kamienne rzeźby z 1774 r. autorstwa Jana Schuberta. Przedstawiają one św. Floriana i św. Jana Nepomucena. Najokazalszym pomieszczeniem ratusza jest sala posiedzeń z kolebkowym sklepieniem, zdobiona siedmioma oryginalnymi freskami z 1942 r. przedstawiającymi najważniejsze wydarzenia z historii miasta. Ich autorem jest wrocławski malarz Albert Helm. Po północnej stronie ratusza stoi strzelista kolumna maryjna przedstawiająca Maryję z Dzieciątkiem. Jej autor pozostaje nieznany. Powstała ok. 1677 r. i jest jednym z najstarszych tego typu obiektów na Śląsku. W czasach nazistowskich Niemiec kolumna została zdemontowana i przeniesiona do Wrocławia, gdzie zaginęła. Odnaleziono ją dopiero w 1968 r. we wrocławskiej parafii Sobótka.

Głogówek Ratusz

GŁOGÓWEK, KOŚCIÓŁ ŚW. BARTŁOMIEJA APOSTOŁA

Jeden z dwóch największych kościołów Głogówka może poszczycić się świetnie zachowanym i wyjątkowo bogato zdobionym wnętrzem, dzięki któremu śmiało zaliczyć go można do najpiękniejszych polskich zabytków sakralnych. Jego wystrój jest dziełem malarza Sebastiniego oraz rzeźbiarza Schuberta i powstał w II połowie XVIII wieku. Sama świątynia wzniesiona została już w XIII wieku, jednak na skutek licznych pożarów i zniszczeń była wielokrotnie przebudowywana i modernizowana. Po tym jak przybrała kształt nadany jej w latach 70. XVIII w., zachowała go do dziś. Nie sposób wymienić wszystkich wartościowych dzieł sztuki sakralnej zdobiących wnętrze kościoła św. Bartłomieja. Na szczególną uwagę zasługuje jednak zamykająca prezbiterium dwukondygnacyjna nadbudowa chrzcielnicy z sylwetkami Adama i Ewy opierającymi się o kulę ziemską. Do północnej ściany prezbiterium przylega XVII-wieczna kaplica Oppersdorffów. Spoczywa w niej wielu przedstawicieli tego znamienitego śląskiego rodu, a najważniejszym jego elementem jest marmurowo-alabastrowe epitafium Jerzego III, pierwszego ordynata rodu.

GŁOGÓWEK, KOŚCIÓŁ I KLASZTOR FRANCISZKANÓW

Drugi z największych głogóweckich kościołów wraz z przylegającym do niego kompleksem klasztornym powstał również w XIII wieku. Jego dzieje są nieco podobne do losów kościoła św. Bartłomieja. W 1765 r. uległ on pożarowi, który doszczętnie go zniszczył. Jego modernizację zlecono, podobnie jak w przypadku drugiej świątyni, malarzowi Franciszkowi Sebastiniemu oraz rzeźbiarzowi Józefowi Schubertowi. Kościół Franciszkanów jest ewenementem na skalę kraju, jako że zawiera w sobie drugi kościół. To tzw. domek loretański z 1630 r., który pierwotnie znajdował się poza murami świątyni. Podczas przebudowy po zniszczeniach dokonanych podczas wojny 30-letniej kaplicę włączono w obręb kościoła głównego. Na szczególną uwagę zasługuje umieszczony w jednej z wież kościoła Dzwon Ósmej Godziny ufundowany przez Jerzego III Oppersdorffa podczas epidemii dżumy, która zdziesiątkowała mieszkańców miasta. W 1942 r. został on zdemontowany i wywieziony przez hitlerowców. Miał być przetopiony na cele zbrojeniowe. Na szczęście nie doszło do tego i w 2001 r. dzwon powrócił na swoje pierwotne miejsce.

GŁOGÓWEK, KOŚCIÓŁ ŚW. MIKOŁAJA

Kościół św. Mikołaja stoi przy trasie wylotowej do Prudnika. Zbudowany został w 1773 r. przez Henryka Ferdynanda Oppersdorffa. Jego wnętrze cechuje skromność i brak przepychu. Warto w nim jednak zwrócić uwagę na dwa elementy. Pierwszy to jedyny sygnowany przez Sebastiniego obraz na płótnie przedstawiający św. Mikołaja. Drugi to niezwykły 12-ramienny żyrandol-pająk, zwieńczony dwugłowym, habsburskim orłem.

GŁOGÓWEK, KOŚCIÓŁ CMENTARNY ŚW. KRZYŻA

Kościół cmentarny odróżnia się od pozostałych świątyń Głogówka. Jego szachulcowa konstrukcja to tzw. mur pruski z widocznym na zewnątrz drewnianym szkieletem budowli. Ufundowała go w 1705 r. głogówecka mieszczanka Anna Pietruszka. Świątynia posiada podwójne zadaszenie kryte gontem. Oprócz właściwego dachu, jest jeszcze drugi, znajdujący się w połowie korpusu kościoła, co stanowi charakterystyczny element dekoracyjny. W jego podcieniach umieszczono malowane na drewnie stacje drogi krzyżowej. We wnętrzu warto zwrócić uwagę na polichromowane, drewniane rzeźby przedstawiające ukrzyżowanego Chrystusa, Matkę Boską Bolesną, św. Jana oraz Pietę wzorowaną na dziele Michała Anioła.

GŁOGÓWEK, KAPLICA BOŻY GRÓB

Stojąca przy ul. Zamkowej kaplica to replika Grobu Pańskiego z Jerozolimy ufundowana przez Jerzego III Oppersdorffa w 1634 roku. To jedna z trzech kaplic grobu Chrystusa w Polsce wchodzących w skład większych zespołów (pozostałe znajdują się w Żaganiu i Potępie). Obiekt był trzykrotnie restaurowany po zniszczeniach spowodowanych pożarami, przez co jego obecny wygląd znacznie różni się od jerozolimskiego oryginału.

GŁOGÓWEK, DAWNA OBERŻA

Naprzeciw bramy zamkowej, na początku ul. Pasternik znajduje się zabytkowy budynek wzniesiony w 1765 roku, zwany potocznie oberżą. Utrzymany jest w stylu barokowym. Prawdopodobnie tutaj znajdowała się jedna z pierwszych głogóweckich restauracji.

MOCHÓW, SANKTUARIUM MATKI BOSKIEJ CZĘSTOCHOWSKIEJ I KLASZTOR PAULINÓW

Sanktuarium w Mochowie to drugie po głogóweckim zamku miejsce związane z pobytem króla Jana Kazimierza w Głogówku. Król ponoć regularnie odwiedzał je, modląc się w nim o ratunek dla kraju podczas szwedzkiego potopu. W skład sanktuarium wchodzi kościół połączony z budynkiem klasztornym. Obie budowle zostały ufundowane w 1388 r. przez księcia Władysława Opolczyka, który po zbudowaniu podarował obiekt paulinom. Kościół znany jest jako miejsce, w którym znajduje się prawdopodobnie pierwsza wykonana kopia obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. Podczas najazdu husytów w 1428 r. klasztor został spalony, a wszyscy zakonnicy zabici. Odbudowano go w 1578 r., a w 1668 r. dokonano jego ostatecznej przebudowy.

Sanktuarium Matki Bożej Jasnogórskiej

MOCHÓW, IZBA TRADYCJI

Naprzeciw sanktuarium Matki Boskiej Częstochowskiej znajduje się odnowiona dawna stodoła wiejska, obok której powstała izba tradycji. Zobaczyć w niej można liczne pamiątki historyczne pozyskane od mieszkańców, a także noże z krzemienia, szczątki kości dinozaura czy pozostałości skalne z epoki kredy. Przy izbie znajduje się plac zabaw z wiatą turystyczną, miejsce na grill oraz boisko.

GLINIANA GÓRKA

Kameralny kościółek na Glinianej Górce stoi przy trasie do Prudnika, ok. 3 km od Głogówka. Pierwszą kaplicę zbudowano tu w 1638 r., aby upamiętnić przejście głogóweckich protestantów na katolicyzm. Obecna budowla powstała w 1779 r. dzięki Henrykowi Ferdynandowi Oppersdorffowi. We wnętrzu znajduje się obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem zwany też Matką Boską Wspomożenia Wiernych. Co roku w maju mieszkańcy Głogówka upamiętniają za pomocą procesji historyczne pojednanie religijne, które było przyczynkiem do zbudowania kaplicy.

Gliniana Górka

DZIERŻYSŁAWICE

Nazwa wioski nawiązuje do barwnych podań ludowych opisujących szlachetność jej mieszkańców, którą często się szczycili. Pochodzi ona od słów „dzierżyć słowo” czyli „dotrzymywać słowa”. Pierwsze wzmianki o Dzierżysławicach pojawiły się już w 1321 roku. Kolejne z 1390 r. mówią o miejscowym sołtysie i grzywnie, którą nałożył na niego biskup wrocławski pod karą klątwy kościelnej. W centrum wioski warto zwrócić uwagę na zabytkową kapliczkę z XIX wieku. Postawiono ją prawdopodobnie w miejscu nie istniejącego już kościoła.

W Dzierżysławicach mają swój początek spływy kajakowe do Kierpnia, które organizowane są przy pozwalającym na to poziomie rzeki Osobłogi.

Okolice Dzierżysławic

WIERZCH

Wieś położona jest w zachodniej części gminy Głogówek, przy trasie do Prudnika. Pierwsze wzmianki o niej pochodzą z 1217 roku, kiedy nazywała się Virk, czyli wzgórze, wzniesienie, szczyt, co doskonale określa jej położenie. Wierzch może poszczycić się dobrze zachowanym układem ruralistycznym wsi oraz kilkoma zabytkami: kaplicą, dwoma mniejszymi kapliczkami, kilkoma starymi domami mieszkalnymi, dawną gospodą oraz plebanią. Najważniejszym zabytkiem miejscowości jest kościół św. Wawrzyńca z wysoka wieżą dominującą w krajobrazie miejscowości. Ciekawostką jest ustawiony z inicjatywy mieszkańców w centrum wsi zegar słoneczny zdobiący niewielki skwer z wiatą turystyczną. Podobne zegary, lecz z tradycyjnymi wskazówkami znajdują się na ścianie budynku gospodarczego stojącego obok kościelnej plebanii.

Kościół świętego Wawrzyńca

WIERZCH, KOŚCIÓŁ ŚW. WAWRZYŃCA

Kościół św. Wawrzyńca został wybudowany w latach 1899 – 1900 według projektu Ludwiga Schneidera. Przy budowie wykorzystano wieżę dawnej świątyni z XVI wieku. Uchodzi ona za jedną z najwyższych w okolicy. We wnętrzu kościoła podziwiać można namalowany na desce obraz Matki Boskiej z XVI wieku. Na murze zewnętrznym kościoła znajduje się sześć renesansowych płyt nagrobnych oraz kartusze herbowe Odrowążów. Obok kościoła znajduje się zabytkowa plebania ze stodołą, na ścianie której zamontowane zostały dwa zegary, utrzymane w identycznym stylu, co zegar słoneczny ustawiony w centrum wsi.

MIONÓW

Historia miejscowości sięga czasów słowiańskich. Jej nazwa w ówczesnym języku oznaczała „umiłowany”. Pierwsze wzmianki o Mionowie pojawiły się w 1217 roku. W wiosce i jej okolicach znajdują się liczne stanowiska archeologiczne z epoki neolitu i średniowiecza. Podczas wykopalisk prowadzonych w dawnej osadzie z III w. znaleziono m.in. monetę cesarza Antonina Piusa oraz ślady produkcji hutniczej w postaci pieców dymarkowych z III – IV wieku p.n.e.

ZAWADA

Miejscowość położona w północnej części gminy Głogówek, do której należą cztery otaczające ją przysiółki: But, Sysłów, Mucków oraz Golczowice. Na szczególną uwagę zasługuje zabytkowa kapliczka stojąca w centrum Zawady oraz stanowisko archeologiczne w Golczowicach. Podczas wykopalisk znaleziono tu rozległe fragmenty osady garncarskiej oraz olbrzymią ilość odpadów i półfabrykatów naczyń glinianych.

KIERPIEŃ

Wieś położona w północnej części gminy Głogówek. Przez jej środek przepływa jedna z odnóg rzeki Osobłoga, która wraz z nadbrzeżnymi łąkami tworzy rozległą enklawę zieleni. Nazwa wsi pochodzi od łacińskiego słowa carpio oznaczającego staw dla karpi. Wzięła się stąd, że wylewająca często na okoliczne pola Osobłoga w niżej położonych miejscach tworzyła stawy pełne ryb. Pierwsze wzmianki o Kierpniu pochodzą z XIII wieku. Dowiadujemy się z nich, że wieś od 1274 r. należała do cystersów z Lubiąża. Według ustnych przekazów pierwszym mieszkańcem i założycielem wioski był przodek właścicieli gospody „Rybasz”, która stała w Kierpniu jeszcze przed II wojną światową. Najstarszym i najciekawszym budynkiem w wiosce jest kościół pw. Narodzin Najświętszej Marii Panny. Obecna świątynia pochodzi z XVI w., kiedy to tutejsza parafia należała do franciszkanów z Głogówka.

RZEPCZE

Wieś położona tuż za północnymi granicami Głogówka, przy trasie do Krapkowic. Jej historia sięga przełomu XIII i XIV wieku, kiedy znana była po nazwą Ropzha. Od 1318 r. nazywana była Repzs, a od 1635 r. Reptsch. W miejscowości warto zobaczyć zabytkowy drewniany kościół św. Jakuba Starszego. Inne zabytki, które znajdziemy w Rzepczach to: zespół młyński, karczma, kuźnia, dawna szkoła, kaplica cmentarna wraz z cmentarzem oraz kilka domów mieszkalnych.

RZEPCZE, KOŚCIÓŁ NARODZENIA NMP

Drewniany kościół w Rzepczach zbudowany został w 1751 roku. Posiada on konstrukcję zrębową, ciekawy dach siodłowy pokryty gontem oraz ośmioboczną, barokową wieżyczkę. We wnętrzu warto zwrócić uwagę na: barokową ambonę z XVII w. z polichromowanymi i pozłacanymi figurami Chrystusa, św. Augusta, św. Grzegorza i św. Hieronima, ołtarz główny w stylu regencyjnym z II połowy XVIII w. oraz wczesnobarokową lożę kolatorską z XVII wieku.

Kościół świętego Jakuba Starszego

NOWE KOTKOWICE

Wieś położona na wschód od Głogówka, przy drodze do Rozkochowa i Walców. Do 1742 r. należała ona do tzw. weichbildu (czyli okręgu prawa miejskiego) głogóweckiego. Pod koniec XIX w. powstał tu folwark, którego zarządcą był Hans Beck. To od jego nazwiska wzięła się ówczesna nazwa wsi – Honzbeck. Starsi, rdzenni mieszkańcy Nowych Kotkowic używają jej do dziś. W latach 1935 – 1945 w pobliżu wsi istniało niemieckie lotnisko wykorzystywane do celów wojskowych.

STARE KOTKOWICE

Wieś sąsiadująca z Głogówkiem od wschodu, położona przy drodze krajowej nr 40 do Kędzierzyna-Koźla. W dokumentach historycznych Stare Kotkowice pojawiają się w kronikach z XIII wieku, w zapisie dotyczącym przekazania ich w darowiźnie klasztorowi z Czarnowąsów k. Opola. Badania archeologiczne pokazują jednak, że historia osadnictwa na terenie wsi sięga znacznie dalej, bo aż epoki neolitu. W miejscowości zachowało się kilka zabytków: kaplica (obecnie kościół) św. Barbary z XVIII w., kapliczka z XIX w. przy ul. Polnej 1, kapliczka z 1827 r. przy domu nr 17, kapliczka przy ul. Sudeckiej 22, zespół folwarczny ze spichlerzem i kapliczką, dawna szkoła (obecnie przedszkole), kilka domów mieszkalnych oraz cmentarz parafialny.

WRÓBLIN

Wieś położona na południowy wschód od Głogówka, w Dolinie Górnej Straduni. Najbardziej znana jest z faktu, iż urodził się w niej znany polski malarz Jan Cybis. Jego dom rodzinny (nr 56) stoi tu do dziś oznaczony tablicą pamiątkową. Nazwa wsi pochodzi od ptaków, które wyjątkowo obficie występowały w okolicy. Na kartach historii Wróblin pojawia się już w 1175 roku. Wieś posiada owalny układ ulicowy. Znajdują się w niej dwa folwarki. Pierwszy stoi w obrębie wsi. Drugi położony jest na zachód od niej i posiada unikalny układ zabudowy na planie koła. Najważniejszym zabytkiem Wróblina jest kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła. Inne zabytki stojące we wsi to: kapliczka św. Jana Nepomucena, gospoda oraz kilka starych domów mieszkalnych.

KAZIMIERZ

Wieś położona w południowej części gminy Głogówek. Jej historia sięga wczesnego średniowiecza, kiedy była znana pod nazwami Jaroslav na cześć księcia opolskiego Jarosława oraz Cazemiria na cześć księcia opolskiego Kazimierza, który po 1213 r. dokonał lokacji osady na prawie niemieckim. Przez ok. 200 lat Kazimierz był prawdopodobnie miasteczkiem. Miał swój herb oraz swoją ławę sądową. W 1428 r. został doszczętnie zniszczonych przez husytów i utracił prawa miejskie. Długa historia wsi zaowocowała licznymi zabytkami stojącymi do dziś. Najcenniejszy z nich to pałac zbudowany w latach 1811 – 1841, obecnie w stanie dobrze zachowanej ruiny. Kolejny ważny zabytek to kościół Wniebowzięcia NMP z 1775 roku. Pozostałe obiekty Kazimierza objęte ochroną to: zespół folwarczny z XIX w. składający się z: oficyny, młyna, spichlerza, stodoły i stajni; oficyna pałacowa, mauzoleum w parku, dawna szkoła (obecnie budynek mieszkalny), dawna gospoda, cmentarz parafialny, ruiny młyna na północ od wsi (po prawej stronie drogi do Głogówka) oraz kilkanaście starych domów mieszkalnych. Warto także zwrócić uwagę na pięknie zagospodarowany skwer w centrum miejscowości zwany Wiatrakowym Wzgórzem ze względu na kilka stojących na nim drewnianych miniatur tych budowli.

KAZIMIERZ, PAŁAC

Eklektyczny pałac w Kazimierzu wzniesiony został w latach 1811 – 1841. W 1894 r. został przebudowany i rozbudowany. Wzniesiono go na gruntach cysterskich jako rezydencję Fryderyka Wilhelma Bernarda von Prittwitza z Grobnik. Ostatni właściciel Joachim Bernard von Prittwitz w związku ze swoim wyjazdem do Afryki sprzedał pałac Śląskiemu Towarzystwo Ziemskiemu w Opolu. Później wykupiła go gmina, urządzając w jego wnętrzach przedszkole, biura i mieszkania. Po II wojnie światowej na bazie pałacu utworzono gospodarstwo rolne. W rezydencji znajdowały się sklepy, gospoda oraz magazyn węgla, paszy i nawozów sztucznych. Niestety budynek został doprowadzony do stanu ruiny i opuszczony. W takim stanie pozostaje do dziś.

SZONÓW

Wieś położona na południe od Głogówka, przy trasie do Głubczyc. Wedle badań archeologicznych na terenie Szonowa istniała osada już pomiędzy VI a X wiekiem. Do dziś znajdują się tu stanowiska archeologiczne z okresu neolitu i kultury łużyckiej. W historii wsi szczególnie tragicznie zapisał się wiek XVII, kiedy liczne przemarsze wojsk spowodowały masowe zubożenie ludności. W 1645 r. miał tu miejsce masowy pomór, który doprowadził do niemal całkowitego wyginięcia ludności słowiańskiej. Po tym tragicznym wydarzeniu i po zakończeniu wojny trzydziestoletniej hrabia Oppersdorff zaludnił wieś i okoliczne tereny niemieckimi osadnikami z Westfalii. W Szonowie warto zwrócić uwagę na zabytkowy kościół św. Jadwigi. W jego wnętrzu (w kaplicy południowej) znajduje się cenny, barokowy ołtarz z XVI w. z późnogotycką figurą św. Jana Chrzciciela. W wiosce i jej okolicach warto także zwrócić uwagę na liczne zabytkowe kapliczki i krzyże przydrożne.

Szonów

TOMICE

Wieś położona na południe od Głogówka, przy trasie do Głubczyc. Pierwsze wzmianki o Tomicach pochodzą z XIII wieku, kiedy nazywały się one Thomicz. Później znane były pod nazwą Thomnitz i do 1810 r. były własnością zakonu cystersów. W 1813 r. pałac nabyła rodzina von Prittwitz, która odsprzedała go w 1842 r. sędziemu Rellerowi. W centrum wioski stoi zabytkowa kaplica św. Jana (patrona Tomic). Warto tu także zwrócić uwagę na dawny dwór ze stajnią i stodołą oraz kilka zabytkowych domów mieszkalnych.

PAŁAC ROZKOCHÓW

Historia barokowego pałacu w Rozkochowie sięga 1734 r. Jego budowniczymi i pierwszymi właścicielami była rodzina von Pückler. Obiekt zbudowany został na planie litery U z dwoma skrzydłami wysuniętymi ku przodowi. Nad wejściem głównym widnieje kartusz herbowy rodziny von Seherr-Thoss – ostatnich właścicieli pałacu (do 1945 r.). Po drugiej wojnie światowej pałac należał do Państwowej Stadniny Koni w Mosznej i znajdowały się w nim mieszkania dla pracowników stadniny. Później powoli popadał w ruinę. Obecnie jest w dość dobrym stanie (jak na ruinę) i jest własnością prywatną. Na jego dziedzińcu często odbywają się koncerty i imprezy kulturalne. Pałac otoczony jest sporym, lecz niezagospodarowanym parkiem. Tuż przy nim (w parku) znajdują się gustownie urządzone domki noclegowe zwane „domkami hrabiego”.

TWARDAWA

Miejscowość położona na wschodnich krańcach gminy Głogówek, przy drodze krajowej nr 40 z Głogówka do Kędzierzyna-Koźla. Nazwa miejscowości prawdopodobnie pochodzi od nazwiska założyciela wsi, szlachcica Jana Twardawy. Inne źródła wskazują na słowo „twardość” mające się odnosić do tutejszych gleb. Wieś pojawia się po raz pierwszy w dokumencie z 1223 r. jako „Tuardova”. W toku swej historii Twardawa wielokrotnie zmieniała właścicieli. Nie uniknęła też tragicznych wydarzeń jak pożary w 1430, 1603 i 1893 roku, kiedy spłonął folwark Marianków oraz liczne powodzie, z których największe wydarzyły się w 1803 i 1912 roku. Największy rozwój miejscowości przypada na przełom XIX i XX w., kiedy przez wieś poprowadzono linię kolejową łączącą Katowice z Legnicą. W 1905 r. zbudowano dworzec kolejowy, który funkcjonuje do dziś. W Twardawie sporo jest zabytkowych budowli. Najważniejsze to pałac i kościół św. Małgorzaty. Pozostałe to: grobowiec-mauzoleum rodziny Latzel, zespół dworca kolejowego, przypałacowy zespół folwarczny, kaplica cmentarna, trzy kapliczki przydrożne oraz kilka domów mieszkalnych. Wedle legendy niegdyś w Twardawie stał piękny i bogaty zamek pana Twardowskiego. Jednak na skutek kary zesłanej przez Boga zamek wraz ze wszystkimi, którzy na nim przebywali, zapadł się pod ziemię. Stało się to, kiedy podczas wystawnej uczty wybredny Twardowski przebierał między kandydatkami na żonę, z których żadna nie była dla niego wystarczająco bogata i wyjątkowa.

TWARDAWA, PAŁAC

Klasycystyczny pałac zbudowano prawdopodobnie pod koniec XIX wieku. Ma on formę tzw. włoskiej willi. Najbardziej charakterystycznym jego elementem jest pięciokondygnacyjna, kwadratowa wieża. Pałac stoi obecnie opuszczony, ale jest w dość dobrym stanie. Otacza go niewielki park. Wedle legendy w miejscu obecnego pałacu stał jego poprzednik z XVI lub XVII wieku. Jednak na skutek paktu z diabłem zawartego przez jego właściciela, zapadł się pod ziemię po ulewnym deszczu.

Pałac i cmentarz przykościelny

TWARDAWA, KOŚCIÓŁ ŚW. MAŁGORZATY

Kościół w Twardawie to najstarszy budynek w miejscowości. Pierwsze wzmianki o nim pochodzą z 1305 roku. Obecna świątynia została zbudowana lub odbudowana po pożarze w 1603 roku. W 1799 r. dobudowano kilkukondygnacyjną wieżę, a w roku 1860 kościół przeszedł kolejną przebudowę. W jego wnętrzu na szczególną uwagę zasługują witraże z wizerunkami świętych oraz obrazy malowane na desce: Ukrzyżowanie i Zmartwychwstanie z połowy XVI w. i Wniebowstąpienie z przełomu XVIII i XIX wieku. Obok kościoła znajduje się niewielki cmentarz z kilkoma starymi nagrobkami i okazałym mauzoleum rodziny Latzel.

ZWIASTOWICE

Wieś położona na wschód od Głogówka, przy drodze krajowej nr 40 do Kędzierzyna-Koźla. Nazwa miejscowości pochodzi od imienia Zwiast. Pierwsze wzmianki o Zwiastowicach pochodzą z 1223 roku. Do 1742 r. należały one do tzw. weichbildu (czyli okręgu prawa miejskiego) głogóweckiego. Najstarszym zachowanym obiektem w miejscowości jest budynek folwarczny z 1829 r., obecnie dom mieszkalny (pod numerem 2). Warto także zwrócić uwagę na kaplicę Najświętszej Marii Panny z 1853 r. z pięknym ołtarzem ludowo-barokowym.

BIEDRZYCHOWICE

Wieś położona na wschód od Głogówka, przy drodze krajowej nr 40 z do Kędzierzyna-Koźla. Nazwa miejscowości pochodzi od imienia jej prawdopodobnego założyciela Bedricha/ Friedricha. Najstarszym budynkiem w Biedrzychowicach jest kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP. Zbudowano go w 1775 r. i ponownie odbudowano po pożarze w 1797 roku. W jego wnętrzu na szczególną uwagę zasługuje klasycystyczna ambona z ok. 1800 r. z płaskorzeźbą Chrystusa Siewcy. Tuż za kościołem znajduje się niewielkie muzeum zwane Farską Stodołą. Zobaczyć w nim można dawne meble i sprzęty gospodarstwa domowego, dawne fotografie, stroje, oraz śląską porcelanę. Ciekawostką są murale zdobiące sąsiadujące z muzeum budynki. Szczególnie atrakcyjnie prezentuje się malowidło wykonane na podstawie starej fotografii prezentującej prace rolne z użyciem zaprzęgniętych koni. Muzeum można odwiedzić po uprzednim umówieniu się z prowadząca je panią Różą Zgorzelską (tel. 668 290 809).

Przebieg trasy, opisy, zdjęcia i mapa:
Przemysław Supernak, SuperGlob

• Powrót do listy